Một sáng mùa thu, tôi lang thang từ chùa Trấn Quốc dọc theo bờ Hồ Tây chừng quãng ngắn rồi vào thăm đền Quán Thánh trầm mặc, nơi lưu giữ cả ngàn năm lịch sử của Thủ đô.
Đền Quán Thánh thờ Huyền Thiên Trấn Vũ, một trong Thăng Long tứ trấn – thần trấn giữ cửa ngõ của thành Thăng Long xưa. Được xây dựng từ thời Lý Thái Tổ và trải qua nhiều đợt trùng tu, ngôi đền mang dáng vẻ cổ kính, oai nghiêm và có phần yên vắng. Bước qua cổng Tam Quan đền, dường như ta đang bước ngược dòng lịch sử về một Việt Nam xưa thanh bình với nhà bái đường được xây chính giữa theo kiến trúc nhà ngang, lợp ngói đỏ, mái đền cong hướng lên trên ở hai bên và được trang trí nhiều tượng đắp nổi hình các linh vật phổ biến trong văn hoá Việt Nam xưa.
Tôi bước đến nhà bái đường, khấn nguyện trước lư đồng dâng hương rồi bước qua ngạch cửa gỗ để vào bên trong. Đền vắng, lác đác vài du khách ngoại quốc viếng thăm. Thi thoảng có vài ba bác già giọng miền Nam trầm trồ trước kiến trúc cổ xưa mang đầy tính nghệ thuật và không gian trang nghiêm của ngôi đền.
Mùa thu, dưới bóng những cây cổ thụ lớn được trồng trong khuôn viên đền, tôi đắm chìm vào bầu không khí se sẽ mơ hồ. Mùi nhang khói thoang thoảng quẩn quanh, nắng nhẹ nhàng se chỉ qua những khoảng hở trên tán cây rậm mát. Tiết trời lành lạnh cùng với ánh nắng thu dịu dàng cứ chầm chậm loang giữa tâm hồn tôi rồi nở rộ thành đóa hoa thủy tinh lấp lánh.
Dẫu thời gian sáng hôm đó vô cùng hạn hẹp, tôi vẫn không thể nào rời chân đi ngay tắp lự. Tôi ngơ ngẩn ngước lên để ánh mắt chạm vào những tia nắng đang trêu đùa tán lá, đưa bàn tay cố với tới bầu trời mùa thu vòi vọi hiền hòa. Tôi đặt tay mình chạm lên lớp vỏ sần sùi của thân cây cổ thụ, men theo những vết nứt toác của vỏ cây đã khô mốc, cảm nhận rõ rệt sự thô ráp của những biểu bì đã trơ khấc cùng nắng mưa bao mùa.
Tôi không rõ những cây cổ thụ trong đền Quán Thánh có tuổi thọ bao năm. Chỉ biết là khi nhẹ nhàng đặt bàn tay mình lên đó, tôi như đang chạm vào bàn tay khô gầy đầy gân xanh của mẹ, như đang cảm nhận được từng nhịp thở đều đều bình an của một linh hồn nghìn năm đương thảnh thơi tận hưởng khí trời đầu thu dịu ngọt.
Tôi mải miết đi trong khuôn viên ngôi đền, đến sờ lên từng thân cây cổ thụ, vuốt ve nhè nhẹ từng mảnh vỏ rời rạc. Có lúc tôi đặt cả má mình lên đó, nhắm mắt lại và cảm nhận một tâm hồn trống rỗng hoàn toàn. Không gợn chút nghĩ suy, không bận tâm về điều gì khác cả. Đôi mắt tôi nhìn theo những cành cây đã bị rêu xanh bám đầy, những vết sẹo lồi lõm sau bao lần cưa chặt.
Lá xanh trên đầu vẫn miệt mài lời ru non nước ngàn năm, vẫn đắm say cùng mây trời trong vắt, vẫn xoa dịu hồn người giữa hối hả mưu sinh.
Sáng hôm ấy lạc trong đền Quán Thánh, tôi tìm thấy một nơi để mình ghé đến vào mỗi lần trở về Hà Nội thân thương. Tôi sẽ lại đi dưới bóng mát lành lạnh của những tán cây trăm năm tuổi, sẽ lại đắm mình vào bầu không khí trầm mặc khói nhang, sẽ lại ngả đầu lên một thân cây nào xù xì nham nhám. Chỉ để nghe đâu đây vọng về khí anh linh của ngàn năm tổ quốc.
Tác giả: Hòa Lương – Sẻ Nâu Nhặt Chữ